Καρύταινα είναι ένα από τα πιο γραφικά χωριά της Αρκαδίας. Έχει χαρακτηρισθεί από το 1978 παραδοσιακός οικισμός με ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Η Καρύταινα είναι γεμάτη πετρόχτιστα κεραμοσκεπή αρχοντικά, λιθόστρωτα καλντερίμια και βυζαντινές εκκλησίες. Ακριβώς πάνω από τον διατηρητέο οικισμό δεσπόζει το μεσαιωνικό κάστρο, το οποίο χτίστηκε το 13ο αι. από το Φράγκο ηγεμόνα Ντε Μπριγιέρ πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης Βρένθης.
Τα τείχη του κάστρου ξεπερνούν σε αρκετά σημεία ακόμη και τα 7 μέτρα ύψος. Από τους Φράγκους το 1320 περνά στα χέρια της δυναστείας ων Παλαιολόγων, που ήταν ηγεμόνες του Δεσποτάτου του Μυστρά. Το 1459 (όπως και ολόκληρος ο Μοριάς) πέφτει στα χέρια των Οθωμανών. Το 1687 την Καρίταινα καταλαμβάνουν οι Βενετσιάνοι του Μοροζίνι και το 1715 την ξαναπαίρνουν οι Οθωμανοί. Το 1821 στήνεται εδώ το πρώτο οργανωμένο ελληνικό στρατόπεδο και στις 27/3/1821 οι επαναστάτες κερδίζουν τη
μάχη της Καρύταινας.
Επιφανή τέκνα της Καρύταινας ήταν μεταξύ άλλων ο ποιητής Δημοσθένης Βαλαβάνης, ο νομομαθής
Νικόλαος Δημητρακόπουλος (υπουργός Δικαιοσύνης επί Ελευθερίου Βενιζέλου) και ο Άγιος Αθανάσιος, επίσκοπος Χριστιανουπόλεως και πολιούχος της Καρύταινας (στην είσοδο του χωριού βρίσκεται και ο ομώνυμος ναός).
Η
Καρίταινα ήδη από την εποχή του Βυζαντίου αποκαλείτο συχνά "Το Τολέδο της Ελλάδας", προφανώς λόγω των ομοιοτήτων της με την ισπανική πόλη. Απέχει μόλις 18 χλμ. από τη Μεγαλόπολη και 48 χλμ. από την Τρίπολη (μέσω Μεγαλόπολης). Είναι κτισμένη αμφιθεατρικά σε υψόμετρο από 470 μ. έως και 560 μ. Συγκρατεί μόνιμο πληθυσμό περίπου 200 κατοίκων. Μέχρι και το 1938 λεγόταν Καρύταινα, έκτοτε όμως η ελληνική πολιτεία τη βάφτισε Καρίταινα. Τι τους ενοχλούσε το ύψιλον; Να σημειώσουμε όμως εδώ ότι ακόμη και σήμερα συνηθέστερα απαντάται η παλαιότερη γραφή (Καρύταινα). Από 1/1/1999 μέχρι και 31/12/2010 αποτελούσε την έδρα του
Δήμου Γόρτυνος, σήμερα όμως υπάγεται στο
Δήμο Μεγαλόπολης.
Η Καρύταινα στο πεντοχίλιαρο του 1984
Η Καρίταινα είχε το προνόμιο να απεικονίζεται σε ένα από τα τελευταία ελληνικά χαρτονομίσματα, το πεντοχίλιαρο του 1984. Στην πρόσθια όψη του είχε τη μορφή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και στην οπίσθια το ιστορικό πέτρινο πεντάτοξο παραδοσιακό γεφύρι της Καρύταινας. Λέγεται μάλιστα ότι ο "Γέρος του Μοριά" διατηρούσε σπίτι στην Καρύταινα.
Το
παραδοσιακό γεφύρι της Καρίταινας είναι πια μισοερειπωμένο. Έχει μήκος περίπου 50 μ., ενώ από κάτω του κυλάει ο ποταμός Αλφειός. Στη δυτική πλευρά της γέφυρας θα παρατηρήσουμε μια μικρή
βυζαντινή εκκλησία, που είναι αφιερωμένη στο Γενέσιο της Θεοτόκου. Σήμερα επιτέλους μπορούμε να περάσουμε πεζή πάνω από τη γέφυρα με ασφάλεια, ενώ μέχρι πριν 15-20 χρόνια κάτι τέτοιο εγκυμονούσε σοβαρότατο κίνδυνο για τη ζωή μας διότι έλειπαν πολλά σανίδια, με αποτέλεσμα να το επιχειρούν μόνον όσοι διέθεταν master στις ακροβατικές επιδεξιότητες. Όσον αφορά τα οχήματα, αυτά πλέον εξυπηρετούνται από την
πανύψηλη καινούρια γέφυρα, που χτίστηκε ακριβώς πάνω από την παλιά! Μα δεν μπορούσαν να την κάνουν 100 - 200 μέτρα παρακάτω;
Ο Αλφειός ποταμός περνάει πίσω από το βράχο της Καρίταινας και σε 2-3 χλμ. συναντάει τον σημαντικότερο παραπόταμό του, τον Λούσιο. Ο ποταμός Λούσιος έρχεται από ψηλά, πηγάζει λίγο βορειότερα από τη
Δημητσάνα, διασχίζει το ομώνυμο φαράγγι με τα ιστορικά μοναστήρια, στη συνέχεια περνάει κάτω από τη
Στεμνίτσα, ύστερα περνάει κάτω από το πέτρινο
γεφύρι του Ατσίχολου και τελικά χύνεται στον Αλφειό. Αυτός με τη σειρά του μπαίνει στο δικό του
φαράγγι (με την οργιώδη βλάστηση, καθώς και τους μικρούς αλλά και μεγάλους καταρράκτες), μετά περνάει κάτω από το
γεφύρι του Κούκου και τελικά χύνεται στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, κοντά στον Πύργο της Ηλείας.
Η Καρίταινα είναι ένας πολύ δημοφιλής προορισμός για όσους αγαπούν το rafting. Στην περιοχή δραστηριοποιείται η εταιρία
Περιπέτεια. Συνήθως οι βάρκες ξεκινούν από το γεφύρι του Ατσίχολου και καταλήγουν στο γεφύρι του Κούκου. Ιδανική εποχή θεωρείται η αρχή του καλοκαιριού, οπότε
εκατοντάδες νέοι έρχονται εδώ για rafting κάθε Σαββατοκύριακο (αρκεί βέβαια να μην έχουν προηγηθεί καταρρακτώδεις βροχές διότι τότε ο Λούσιος φουσκώνει επικίνδυνα).
Για να πάμε στην Καρίταινα πρέπει πρώτα να φτάσουμε στη Μεγαλόπολη. Από κει ξεκινάει ένας δρόμος που φεύγει βόρεια, σε 3 χλμ. υπάρχει δεξιά διασταύρωση για Ν. Εκκλησούλα και στη συνέχεια μένουν ακόμη 13 χλμ. μέχρι την Καρίταινα. Από την Καρύταινα μπορούμε να επισκεφθούμε το
Ελληνικό (μόλις 5 χλμ. βορειότερα) ή την
Ανδρίτσαινα (25 χλμ. δυτικότερα). Με τα καύσιμα δε θα έχουμε πρόβλημα, υπάρχει βενζινάδικο στην Καρίταινα.
ΦΑΓΗΤΟ
Γιουβέτσι με αρνάκι στο εστιατόριο Κάστρο
ΚΑΡΙΤΑΙΝΑ
Εστιατόριο Κάστρο. Στο κέντρο της Καρίταινας. Κατσικάκι λαδορίγανη, κεφτεδάκια τηγανητά και αρνάκι γιουβέτσι σε ατομικό πήλινο. Διαθέτει και ένα μικρό μπαλκονάκι με ωραία θέα στο κάστρο. Τηλ.
2791031113.
Ταβέρνα Καρβουνιάρα. Στην είσοδο του χωριού. Χωριάτικο λουκάνικο, πατάτες στη χόβολη, σπιτικές πίτες και παϊδάκια στα κάρβουνα. Τηλ.
2791029000.
Ταβέρνα Σταυροδρόμι. Χαμηλά, στη διασταύρωση, πάνω στο δρόμο. Συκωταριά αρνίσια λαδορίγανη, μπεκρή μεζέ και σουβλάκι χειροποίητο. Τηλ.
2791031284.
Ταβέρνα Τα Παπάκια. Απέχει 3 χλμ. από την Καρύταινα, στο δρόμο για Μεγαλόπολη. Διαθέτει ιδιόκτητο κτήμα με άλογα, αγριογούρουνα, ελάφια, γαλοπούλες, στρουθοκάμηλους, φασιανούς, πέρδικες, πάπιες, κύκνους κλπ. Γύρω από το πέτρινο τζάκι κρέμονται δεκάδες παραδοσιακά αντικείμενα, αληθινό λαογραφικό μουσείο! Μενού: αγριογούρουνο στιφάδο, κοκκινιστό ελάφι με μακαρόνια, στρουθοκάμηλος με δαμάσκηνα, φασιανός με πορτοκάλι, ψωμί από τον ξυλόφουρνο και κρασάκι χύμα από τη Νεμέα. Τηλ.
2791031309.
Στο εστιατόριο του ξενοδοχείου Πελασγός. Το μενού απαρτίζεται από παραδοσιακά ελληνικά πιάτα: κόκορας με χυλοπίτες, μοσχαράκι κοκκινιστό, αρνάκι στη γάστρα με πατατούλες, πλούσιες σαλάτες κλπ. Κάθε Σάββατο βράδυ ζωντανή ελληνική μουσική. Τηλ.
2791031490&
6973012459.
ΔΙΑΜΟΝΗ
Ξενοδοχείο Πελασγός
ΚΑΡΙΤΑΙΝΑ
Ξενοδοχείο Πελασγός. Αποτελείται από 10 δίκλινα και 5 τρίκλινα, όλα με αυτόνομη θέρμανση, τζάκι, A/C, TV, mini bar και μπαλκονάκι. Λειτουργεί εστιατόριο και καφέ μπαρ. Σερβίρεται πρωινό. Δείτε και
εδώαλλά και
εδώ. Τηλ. 2791031490 & 6973012459.
Τα πέτρινα της Καρύταινας. Πρόκειται για 3 ανεξάρτητα πέτρινα σπιτάκια με αυτόνομη θέρμανση, καθιστικό με τζάκι, κουζίνα με τραπεζαρία, TV, NOVA και κήπο με γκαζόν. Δείτε και
εδώ αλλά και
εδώ. Τηλ.
6937215205.
Ενοικ. Δωμάτια Καρύταινα rooms. Υπάρχουν 4 δίκλινα και 2 τρίκλινα, όλα με αυτόνομη θέρμανση, TV, NOVA, wi fi internet, κουζινάκι και μπαλκονάκι με θέα. Δείτε και
εδώ. Τηλ. 2791031203 & 6976731781.
Ξενώνας Βρένθη. Διαθέτει παραδοσιακά πετρόχτιστα δωμάτια με κεντρική θέρμανση, μπάνιο και μπαλκονάκι σε πολύ καλές τιμές. Τηλ. 2791031650 & 6974731526.
Ενοικ. Δωμάτια Δημήτρης Κοντόπουλος και Σταμάτα Κόντου. Τηλ.
2791031262.
ΝΕΑ ΕΚΚΛΗΣΟΥΛΑ
Village Hotel L' Albero. Τα δωμάτιά του διαθέτουν αυτόνομη θέρμανση, TV, NOVA, CD, DVD & ψυγείο. Λειτουργεί καφέ μπαρ με τζάκι, βιβλιοθήκη, παιδότοπος και τμήμα spa με υδρομασάζ, χαμάμ κλπ. Τηλ. 2106771062 & 6955153123.
_____________________________
